“เรียนภาษาอังกฤษมาก็หลายปี แต่เจอศัพท์ยาก ๆ เมื่อไหร่ก็งงทุกที ทำยังไงดีล่ะเนี่ย”
อีกหนึ่งอุปสรรคในการเรียนภาษาอังกฤษของเพื่อน ๆ หลายคนคงเป็นคำศัพท์ที่ยากและยาวมาก ๆ จนเดาคำแปลแทบไม่ถูก ท่องศัพท์แค่ไหนก็ยังไม่เพียงพอจนหลายคนเริ่มท้อใจนิด ๆ แต่เพื่อน ๆ รู้ไหมว่าศัพท์ยาว ๆ อาจไม่ยากอย่างที่คิด เพราะเราสามารถแปลความหมายของคำศัพท์เหล่านี้ได้จาก ‘รากศัพท์’ และส่วนประกอบอื่น ๆ ของคำนั่นเอง
ว่าแต่… คำศัพท์กลม ๆ แต่ละคำยังมีส่วนประกอบอะไรอยู่อีกเหรอ ???
มีสิ ! เพราะคำ (word) หลาย ๆ คำในภาษาอังกฤษนั้นมีวิวัฒนาการมาจาก ภาษากรีก และภาษาละติน ซึ่งเป็นภาษาที่มีความเก่าแก่มากกว่า โดย ‘คำ’ หนึ่งคำจะมี ‘หน่วยคำ’ (word part) เล็ก ๆ เป็นส่วนประกอบ และหน่วยคำเหล่านี้จะมีความหมายในตัวเสมอ แต่ไม่สามารถอยู่เดี่ยว ๆ แบบไม่มีเพื่อนได้ (ต่างจาก ‘คำ’ ที่อยู่คนเดียวได้สบายมาก)
ด้วยเหตุนี้เราจึงพบ ‘หน่วยคำ’ อยู่ร่วมกันจนกลายเป็นคำใหม่ ๆ หลากหลายหน้าตา และด้วยความที่มีความหมายเฉพาะตัว หน่วยคำเหล่านี้จึงเป็นเหมือนคำใบ้เล็ก ๆ ที่ซ่อนอยู่ในคำศัพท์ ถ้าเราหาเจอ เราก็สามารถแปลความหมายโดยรวมของคำศัพท์นั้น ๆ ได้ไม่ยากเลย โดยเราสามารถแบ่งหน่วยคำออกเป็น 2 ประเภทใหญ่ ๆ ได้แก่ รากศัพท์และ Affix
- รากศัพท์ (Root) คือส่วนที่เป็นความหมายหลักของคำ อยู่ตำแหน่งใดของคำก็ได้ รากศัพท์ในภาษาอังกฤษส่วนใหญ่มักมาจากภาษากรีกและละติน
- Affix ถ้าเพื่อน ๆ เปิดดิกชันนารีดูตอนนี้ก็จะเห็นว่าความหมายของ Affix คือ ‘ติด’ Affix จึงหมายถึงหน่วยคำที่เรานำไปแปะติดเข้ากับรากศัพท์อื่น ๆ โดยเราจะเรียก Affix ที่อยู่ข้างหน้ารากศัพท์ว่า Prefix และเรียก Affix ที่อยู่ข้างหลังรากศัพท์ว่า Suffix
เมื่อหน่วยคำอย่างรากศัพท์และ Affix มาเจอกันก็จะบู้ม !!! เกิดเป็นคำใหม่ ๆ ขึ้นมา
ตัวอย่างเช่น คำว่า Portable, Import, Export, Transport และ Transportation เพื่อน ๆ จะเห็นว่าทั้ง 5 คำนี้มีจุดร่วมที่เหมือนกันอยู่ตรง Port ซึ่ง Port ตัวนี้คือรากศัพท์ (Root) ที่มาจากภาษาละติน หมายถึง ขนส่ง พกพา เมื่อรวมกับ Prefix และ Suffix อื่น ๆ ก็จะได้คำที่มีความหมายแตกต่างกันแบบนี้
Portable มีรากศัพท์คือคำว่า Port (ขนส่ง, พกพา) มี Suffix เป็น Able (สามารถ… ได้) Portable จึงหมายถึงสิ่งที่สามารถพกพาได้
เมื่อเปลี่ยน Prefix เป็น Im (ใน) Import ก็จะหมายถึงการนำเข้า และถ้าเปลี่ยน Prefix เป็น Ex (นอก) Export ก็จะหมายถึงการส่งออก
และในหนึ่งคำอาจมีรากศัพท์มากกว่าหนึ่งคำก็ได้ เช่น Transport ที่ประกอบด้วยรากศัพท์สองคำ คือคำว่า Trans (ข้าม, ผ่าน) และ Port (ขนส่ง, พกพา) คำว่า Transport จึงหมายถึงขนส่ง เคลื่อนย้าย
ถ้านำ Transport มาใส่ Suffix ด้วยการเติม Ation (การ) เข้าไปก็จะหมายถึงการขนส่ง
รากศัพท์ Prefix และ Suffix ที่พบได้บ่อยในชีวิตประจำวัน
แค่รู้รากศัพท์ชีวิตก็ง่ายขึ้นมาก ๆ แถมการใช้ Prefix และ Suffix ก็พบได้เยอะมากในศัพท์ทางวิชาการต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นศัพท์ทางวิทยาศาสตร์ ศัพท์ทางการแพทย์ ศัพท์เกี่ยวกับแวดวงธุรกิจ การขนส่ง โลจิสติกส์ และอีกมากมาย ลองจำรากศัพท์เหล่านี้ไว้เล่น ๆ รับรองว่าในอนาคตได้ใช้ประโยชน์แน่นอน
| รากศัพท์ (Root) | ความหมาย | ที่มา |
| act | กระทำ, กิจกรรม | Latin |
| aqua | น้ำ | Latin |
| bio | ชีวิต | Greek |
| cir, circum | กลม, รอบ | Latin |
| comput | คำนวณ | Latin |
| dent | ฟัน | Latin |
| derm | ผิวหนัง | Greek |
| duc, duct | นำ, กำกับ | Latin |
| equ | เท่ากัน, ยุติธรรม | Latin |
| fin | จบ | Latin |
| form | รูปร่าง, รูปทรง | Latin |
| graph, gram | เขียน, อธิบาย, บันทึก | Greek |
| hydro | น้ำ | Greek |
| med, medi | กลาง | Latin |
| morph | รูปร่าง, รูปทรง | Greek |
| mort | ความตาย | Latin |
| null, nihil, nil | ไม่มีค่า, ว่างเปล่า | Latin |
| opt | ดวงตา | Greek |
| part | ส่วน, อัตราส่วน | Latin |
| phil | ชอบ, รัก | Greek |
| photo | แสง | Greek |
| port | ขนส่ง, พกพา | Latin |
| psych | จิตใจ, จิตวิญญาณ | Greek |
| sci | การได้รู้ | Latin |
| scope | การมองเห็น | Greek |
| techn | ศิลปะ, ทักษะ | Latin |
| ver | ความจริง | Latin |
| Prefix | ความหมาย | ที่มา |
| ab- | ออกจาก | Latin |
| ant-, anti- | ตรงข้าม, ต่อต้าน | Greek |
| auto- | ด้วยตัวเอง | Greek |
| bi- | สอง | |
| di-, dis- | สอง | Greek |
| endo-, ento- | ภายใน | Greek |
| eu- | ดี | Greek |
| extra- | เพิ่ม | Latin |
| hemi- | ครึ่ง | Greek |
| hetero- | หลากหลาย, แตกต่าง | Greek |
| hyper- | สูง, เหนือกว่า | Greek |
| hypo- | ใต้, ต่ำกว่า | Greek |
| in-, ir-, im-, il- | ไม่, ปราศจาก | Latin |
| in-, im- | ใน, ภายใน | Latin |
| inter- | ระหว่าง | Latin |
| intro | ภายใน | Latin |
| iso | เท่ากัน | Greek |
| macro | ใหญ่ | Greek |
| micro | เล็ก | Greek |
| mono | หนึ่ง | Greek |
| multi | มาก, หลากหลาย | Latin |
| neo | ใหม่ | Greek |
| non, ne | ไม่ | Latin |
| pre | ก่อน | Latin |
| poly | มากมาย | Greek |
| post | หลัง | Latin |
| re | อีกครั้ง, ย้อนกลับ, หลัง | Latin |
| semi | ครึ่ง | Latin |
| sub | ใต้, ต่ำกว่า | Latin |
| super, supra | เกินกว่าปกติ | Latin |
| syn, sym, syl | ด้วยกัน, รวมกัน | Greek |
| tele | ไกลออกไป | Greek |
| trans | ข้าม, ระหว่าง | Latin |
| un | ไม่ | Latin |
| uni | หนึ่ง | Latin |
| Suffix (Noun) | ความหมาย | ที่มา |
| -ance | การกระทำ, ภาวะ | Latin |
| -ar | เกี่ยวกับ | Latin |
| -ary | เกี่ยวกับ | Latin |
| -ic | เกี่ยวกับ | Latin and Greek |
| -ion, tion, ation | การกระทำ, ภาวะ | Latin |
| -ism | ภาวะ | Latin and Greek |
| -ment | การ | Latin |
| -ty | แสดงความเป็นคำนาม | Latin |
| Suffix (Adjective) | ความหมาย | ที่มา |
| -able | สามารถ | Latin |
| -ial | เกี่ยวกับ | Latin |
| -ous | เต็มไปด้วย | Latin |
| Suffix (Verb) | ความหมาย | ที่มา |
| -ate | เกี่ยวกับ, ผลของการกระทำ | Latin |
| -ise, ize | กระทำ | Latin |
| Suffix (Adverb) | ความหมาย | ที่มา |
| -ly | เหมือน, อย่าง | Latin |
จะว่าไปรากศัพท์เหล่านี้ก็แอบเยอะเหมือนกันนะเนี่ย แต่ไม่ต้องห่วงเพราะเรามี เทคนิคท่องศัพท์ให้จำแม่น มาแชร์ให้เพื่อน ๆ ได้ลองไปใช้ด้วย และหลังจากท่องศัพท์แล้วก็อย่าลืมดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน StartDee มาทบทวนบทเรียน หรือจะไปสำรวจการเรียนภาษาอังกฤษในรูปแบบอื่น ๆ ใน สอนโดยไม่สอน! ห้องเรียนภาษาอังกฤษที่ไม่ใช้ (ตำรา) ภาษาอังกฤษในการสอน ก็ได้เหมือนกัน !
Reference:
“Port: Search Online Etymology Dictionary.” Index, www.etymonline.com/search?q=port.
Infoplease Staff. Latin and Greek Word Elements. 11 Feb. 2017, www.infoplease.com/culture-entertainment/journalism-literature/latin-and-greek-word-elements.
