เชื่อว่าหลาย ๆ คน คงรู้จักประเทศ ‘เกาหลีใต้’ จากซีรีส์ นักแสดง และบรรดาเหล่าไอดอล กันพอสมควร และอีกประเทศคงหนีไม่พ้น ‘เกาหลีเหนือ’ ที่เรามักจะได้ยินชื่อผู้นำของประเทศเค้าอยู่บ่อยครั้ง แต่หลายคนก็คงสงสัยกันใช่ไหม ว่าทำไมเกาหลีถึงต้องแบ่งออกเป็น 2 ประเทศ นั่นก็เพราะว่า การแบ่งเป็น 2 ประเทศของเกาหลีนั้นมาจากการทำ ‘สงครามตัวแทน’ นั่นเอง มาดูกันว่า 2 ประเทศนี้ เป็นตัวแทนของใคร แล้วเกิดอะไรขึ้นในเหตุการณ์บ้าง
สงครามตัวแทน หรือ Proxy war คือ สงครามที่คู่ขัดแย้งหลักไม่ได้รบกันโดยตรง แต่ส่งตัวแทนหรือพันธมิตรไปรบกันนั่นเอง โดย เกาหลีเหนือเป็นตัวแทนของ ‘สหภาพโซเวียต’ และเกาหลีใต้เป็นตัวแทนของ ‘สหรัฐอเมริกา’
จุดเริ่มต้นของการแบ่งแยกประเทศเกาหลี
ในช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2 เกาหลีอยู่ภายใต้การปกครองของญี่ปุ่น และเมื่อสิ้นสุดสงครามลง ฝ่ายอักษะเป็นฝ่ายแพ้ ดังนั้นเกาหลีจึงต้องถูกดูแลโดยฝ่ายสัมพันธมิตร และฝ่ายสัมพันธมิตรนั้นมีหลายประเทศ โดยมีประเทศสำคัญอย่างสหภาพโซเวียตได้เข้าไปดูแลเกาหลีทางภาคเหนือ และสหรัฐอเมริกาได้เข้าไปดูแลเกาหลีทางภาคใต้ ซึ่งการแบ่งการดูแลออกเป็น 2 ส่วนนี้ ทำให้เกิดการแบ่งแยกเขตปกครองออกเป็น เกาหลีเหนือ และเกาหลีใต้
การปกครองของเกาหลีเหนือ
คิม อิล-ซ็อง ผู้ก่อตั้งเกาหลีเหนือโดยได้รับการสนับสนุนจากประเทศสหภาพโซเวียต ให้ปกครองประเทศเกาหลีเหนือ ด้วยระบบสังคมนิยมคอมมิวนิสต์ จึงเป็นเหตุให้เกิดการแบ่งแยกระหว่างเกาหลีเหนือและเกาหลีใต้
Kim Il-sung. https://www.thoughtco.com
การบุกรุกเกาหลีใต้
วันที่ 25 มิถุนายน ค.ศ. 1950 กองทัพเกาหลีเหนือบุกเกาหลีใต้ เนื่องจากเกาหลีเหนือต้องการรวบแผ่นดินทั้งหมดให้เป็นแผ่นดินเดียว
การตอบโต้กลับจากฝั่งเกาหลีใต้
ในช่วงเดือน กันยายน ค.ศ. 1950 เริ่มมีการตอบโต้กลับและรุกเข้าไปในเขตเกาหลีเหนือ โดยกองกำลังสหประชาชาติ และประเทศสหรัฐอเมริกา ที่เข้ามาแทรกแซงเกาหลีใต้ โดยมีผู้นำอย่างนายพล Douglas MacArthur เป็นผู้นำในการบัญชาการรบ และประเทศไทยก็เป็นอีกหนึ่งประเทศที่ทำการตอบรับคำขอของสหประชาชาติ ในการส่งกำลังทหารเพื่อช่วยเกาหลีใต้ ในการรบของสงครามเกาหลี
การแทรงแซงของจีน
เมื่อกองทัพของสหประชาชาติรุกไล่เกาหลีเหนือจนเกือบจะถึงพรมแดนของจีน จึงได้เกิดการแทรกแซงของจีน และมีนายพลสามคน แห่งกองทัพปลดแอกของจีนเข้าร่วมรบในสงครามเกาหลี โดยการส่งกองกำลังทหารเข้าร่วมกับเกาหลีเหนือ
Chen Geng, Peng Dehuai, and Deng Hua in Korea in 1954. https://everydaylifeinmaoistchina.org
เส้นขนานที่ 38
จากการที่กองทัพปลดแอกของจีนเข้าร่วมรบในสงครามเกาหลี และได้เข้ามาช่วยเกาหลีเหนือจากการบุกของกองทัพสหประชาชาติ ทำให้สถานการ์พลิกกลับ กองทัพสหประชาชาติล่าถอยไปอยู่หลังเส้นขนานที่ 38 และสถานการณ์การสู้รบได้ยืดเยื้อและตรึงกำลังบริเวณเส้นขนานที่ 38 มายาวนานเป็นเวลาเกือบ 3 ปี ตั้งแต่ปี ค.ศ. 1951 - 1953
38th Parallel created Korea is divided. https://www.sutori.com
การเซ็นสัญญาสงบศึก
President Dwight D. Eisenhower ประธานาธิบดีของสหรัฐอเมริกาในขณะนั้น ได้เสนอให้มีการเซ็นสัญญาสงบศึกในปี ค.ศ. 1953 โดยมีตัวแทนจากประเทศต่าง ๆ มาเจรจา เพื่อยุติการสู้รบในครั้งนี้
หมู่บ้านพันมุมจ็อม
ผู้แทนทั้ง 2 ฝ่าย ได้แก่ เกาหลีเหนือ และ เกาหลีใต้ ได้เซ็นสัญญาสงบศึกในปี ค.ศ. 1953 ที่หมู่บ้านพันมุมจ็อม เพื่อยุติการยิงสู้รบกัน แต่ยังไม่ได้ประกาศจบสงครามอย่างสมบูรณ์
Delegates sign the Korean Armistice Agreement in P'anmunjŏm. https://en.wikipedia.org
เขตปลอดทหารเกาหลี
Korean Demilitarized Zone หรือ DMZ คือเขตปลอดทหาร ซึ่งแบ่งออกเป็น 2 ส่วน ระหว่างเกาหลีเหนือ และ เกาหลีใต้ ที่แนวเส้นขนานที่ 38 เป็นเส้นตัดผ่าน
The Military Demarcation Line within the Korean Demilitarized Zone. https://en.wikipedia.org
พื้นที่ความมั่นคงร่วม
Joint Security Area หรือ JSA คือ พื้นที่ความมั่นคงร่วม ระหว่างเกาหลีเหนือ และเกาหลีใต้ โดยมีหมูบ้านพันมุมจ็อมอยู่ใกล้บริเวณนี้ ในบางคนก็อาจเรียก Joint Security Area ว่า เขตพันมุมจ็อม
ปัจจุบันเกาหลีก็ยังคงแบบออกเป็น 2 ประเทศ ในทางเทคนิคสงครามเกาหลียังไม่จบโดยสมบูรณ์ เนื่องจากทั้งเกาหลีเหนือและเกาหลีใต้ยังไม่สามารถหาข้อตกลงร่วมกันได้ แม้ว่าสงครามเย็นจะได้จบโดยสมบูรณ์ นี่จึงเป็นผลจากสงครามตัวแทน ที่ทำให้เกิดการแบ่งแยกกันของสองประเทศระหว่าง เกาหลีเหนือและเกาหลีใต้
และนี่คือ 1 ในสงครามของสงครามตัวแทน ใช่แล้ว ! สงครามตัวแทนไม่ได้มีแค่สงครามเกาหลีเท่านั้นนะ ยังมีอีก 1 สงครามที่น่ารู้ นั่นก็คือ สงครามเวียดนาม อย่าลืมติดตามในบทความ สงครามตัวแทน ตอน สงครามเวียดนาม ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 วิชาสังคมศึกษา แต่ถ้าเพื่อน ๆ ชอบดูแบบวิดีโอ ก็สามารถดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน StartDee มาเรียนกันได้เลย รับรองเรียนสนุก ไม่น่าเบื่อ มีแบบฝึกหัดให้ทำหลังจบคลิปด้วยนะ
ขอบคุณข้อมูลจาก:
อิทธิพล จึงวัฒนาวงค์ (ครูจั๊มป์)
