Cyberbullying ภัยออนไลน์อยู่ใกล้แค่ปลายนิ้ว

เพื่อน ๆ รู้ไหมว่า...

เด็กไทยร้อยละ 48 เคยเกี่ยวข้องกับการรังแกบนโลกออนไลน์ 

เด็กไทยร้อยละ 41 เคยถูกรังแกบนโลกออนไลน์ 

และตัวเลขทั้งสองชุดนี้สูงกว่าค่าเฉลี่ยของเด็กทั่วโลก*

*ผลสำรวจดัชนีชี้วัดความปลอดภัยบนสื่อออนไลน์สำหรับเด็ก (COSI ; Child Online Safety Index) โดยเอไอเอสและ สถาบัน DQ ระดับโลกร่วมกันจัดทำขึ้น โดยสำรวจจาก 450 โรงเรียนทั่วประเทศ ในปี พ.ศ. 2562

สถิติการเกิด Cyberbullying ในสังคมไทยไม่ได้หมายความว่าเรื่องนี้เป็นเรื่องปกติในสังคม ในทางกลับกัน Cyberbullying เป็นเรื่องใหญ่ที่เด็กและวัยรุ่นอย่างพวกเราไม่ควรมองข้าม แต่ควรหันกลับมาสำรวจตัวเองสักหน่อยว่า เราเคยเกี่ยวข้องกับ Cyberbullying กันบ้างหรือเปล่า ทั้งในฐานะผู้กระทำและผู้ที่เคยตกเป็นเหยื่อ รวมทั้งเตรียมพร้อมรับมือกับปัญหาเหล่านี้

Cyberbullying คืออะไร ?

Cyberbullying คือ การกลั่นแกล้งรังแกผู้อื่นผ่านเครื่องมือสื่อสาร หรือเครือข่ายสังคมออนไลน์ต่าง ๆ เช่น การโพสต์ข้อความด่าทอ การส่งข้อความนินทา คุกคามทางเพศ การปลอมแปลงแอคเคานต์ ฯลฯ เพื่อให้คนอื่นเกิดความเสียหายหรืออับอาย โดยผู้กระทำอาจเป็นคน ๆ เดียวหรือเป็นกลุ่มก็ได้ 

ไม่ได้โพสต์เอง ถือว่าเป็น Cyberbullying ไหม ?

เพราะเป็นการเผยแพร่โพสต์นั้นไปสู่สายตาผู้คนอีกจำนวนมาก ต่อให้ต้นโพสต์ถูกลบทิ้งไป แต่ใช่ว่าจะลบสิ่งที่ผู้คนเคยรับรู้ไปแล้วได้ แถมยุคสมัยนี้เรายังสามารถดาวน์โหลด แคป หรือส่งต่อกันได้ง่ายแค่เพียงปลายนิ้ว การแชร์ของเราเพียงครั้งเดียว จึงอาจสร้างความเสียหายมหาศาลต่อชีวิตคน ๆ หนึ่งเลยก็ว่าได้ ดังนั้นถ้าเพื่อน ๆ เห็นการ Cyberbullying เช่น การโพสต์คำหยาบคายดูถูกรูปลักษณ์ภายนอก หรือการเปิดเผยข้อมูลความลับของผู้อื่น เราควรเปลี่ยนจากการแชร์ รีทวีต หรือคอมเมนต์ มาเป็นการกดรีพอร์ต (Report) โพสต์นั้น หรือแจ้งองค์กรที่เกี่ยวข้องแทนจะดีกว่า

รับมือยังไง เมื่อเราเจอ Cyberbullying ?

1. ใช้ Social Media ให้เป็นประโยชน์ ซึ่งไม่ใช่การตอบกลับหรือทำแบบเดียวกัน แต่เป็นการจัดการกับโพสต์ หรือแอคเคานต์นั้นด้วยการกดรีพอร์ต (Report) ให้ผู้บริการสื่อออนไลน์แบนโพสต์นั้นไป หรือการบล็อค (Block) แอคเคานต์นั้นไม่ให้กลับมาคุกคามเราได้อีก
   
2. แจ้งบุคคลหรือองค์กรที่ช่วยเหลือได้ นอกจากพ่อแม่และคุณครู ยังมีองค์กรที่รับฟังปัญหาด้านนี้ เช่น บริการสายด่วนอินเทอร์เน็ตไทยฮอตไลน์ (www.thaihotline.org) โดย มูลนิธิอินเทอร์เน็ตร่วมพัฒนาไทย
    
   
3. เอาผิดทางกฎหมาย หากทำให้เกิดความเสียหายรุนแรง เราสามารถเอาผิดทางกฎหมายได้เช่นกัน โดยมีทั้งโทษปรับและจำคุก  เช่น มาตรา 326 ที่เกี่ยวกับการหมิ่นประมาท  ประมวลกฎหมายอาญามาตรา 397 ที่เกี่ยวข้องกับการรังแก ข่มเหง คุกคาม หรือทำให้เกิดความอับอาย รวมถึงพรบ.คอมพิวเตอร์และกฎหมายอื่น ๆ (ติดตามข้อมูลเพิ่มเติมได้ใน https://ictgeneral.police.go.th/?p=434)
    
4. ดูแลใจให้แข็งแรง เมื่อรู้สึกเศร้า หรือรับปัญหานั้นไม่ไหว การเก็บไว้คนเดียวอาจจะทำให้เกิดความเสี่ยงต่อสุขภาพใจที่รุนแรงได้ ดังนั้น เพื่อน ๆ ควรจะบอกเล่าปัญหาให้คนที่เราไว้วางใจ อาจจะเป็นพ่อแม่ เพื่อน หรือผู้เชี่ยวชาญ เช่น นักจิตวิทยา เป็นต้น

อย่างไรก็ตามสิ่งที่สำคัญกว่าการรับมือ คือการป้องกันไม่ให้เกิดตั้งแต่ต้น โดยเริ่มจากการปรับมุมคิดว่า Cyberbullying ไม่ใช่เรื่องปกติ และเปลี่ยนจากการโฟกัสที่เจตนาว่าแค่ล้อเล่นหรือแกล้งกัน มาเป็นการนึกถึงใจคนที่ได้รับผลกระทบก่อนจะพูด พิมพ์ หรือโพสต์แทน 

ถ้าเพื่อน ๆ อยากทำความเข้าใจปัญหา Cyberbullying ให้มากขึ้นก็สามารถอ่านเรื่องนี้เพิ่มเติมได้ใน นิยาย 6 เรื่อง จากโครงการ Joy All Star : Just Typing ที่เสนอมุมมองความคิดเห็นเกี่ยวกับเรื่อง Cyberbullying ที่แตกต่างกันออกไป ซึ่งนอกจากจะได้ความรู้แล้ว ยังช่วยเพิ่มยอดบริจาคให้กับมูลนิธิอินเทอร์เน็ตร่วมพัฒนาไทย และมูลนิธิพยาบาลศรีธัญญาด้วยนะ

Reference

มูลนิธิยุวพัฒน์. (2019, May 10). การกลั่นแกล้ง (Bullying) ความรุนแรงในสังคม. Retrieved August 22, 2020, from https://www.yuvabadhanafoundation.org/th/ข่าวสาร/บทความทั่วไป/การกลั่นแกล้ง-bullying-วัยรุ่น/ 

Aroundonline. (2019, May 12). ประเทศไทย ติดอันดับ TOP 5 ของโลก เรื่อง Cyberbullying การกลั่นแกล้งบนโลกออนไลน์ที่มีผลต่อสภาพจิตใจ. Retrieved August 22, 2020, from https://www.aroundonline.com/thailand-top-5-cyberbullying/

Digital Media and Online Services of News and Entertainment by MCOT Plc. (2020, June 19). Retrieved August 22, 2020, from https://www.mcot.net/viewtna/5eec412be3f8e40aef44da05?read_meta=%7B%22label%22%3A%22articlepage_number2%22%2C%22group%22%3A%22NA%22%7D